Uwikłanie, Zygmunt Miłoszewski

 

„Nie ma złych, są tylko uwikłani”.

Terapia grupowa. Czworo pacjentów, jeden terapeuta. Każdy z nich ugina się pod ciężkim bagażem doświadczeń. Spotkania mają im przynieść ulgę. Jednemu z nich przynoszą…. Wieczną ulgę.

W budynku wynajmowanym przez szanowanego psychiatrę, w czasie jednej z sesji terapeutycznych dochodzi do morderstwa. Mężczyzna, jeden z pacjentów, wyjątkowo doświadczony przez los, zostaje znaleziony z rożnem kuchennym wbitym w … oko. Początkowo dla prokuratora zajmującego się tą sprawą, Teodora Szackiego, sprawa jest jasna: motyw rabunkowy. Złodziej przypadkowo natknął się na mężczyznę i nie chcąc pozostawić świadka – zadał śmiertelny cios. Wszystko nawet trzymałoby się kupy, gdyby nie fakt, że sesje terapeutyczne przypominały, hmmm… spotkania sekty? Pacjenci, realizując teorię ustawień Hellingera wcielali się w członków rodziny wytypowanej osoby. Silne pole wytwarzane przez ustawienie sprawiało, że każdy z obecnych na terapii nie tylko wcielał się w wytyczoną mu rolę. On stawał się osobą, którą miał przedstawiać! Niemożliwe? Nie to jest najdziwniejsze. Dzień przed morderstwem, ustawienie dotyczyło zabitego. Podczas sesji wyszły na jaw rodzinne sekrety, które dla dobra wszystkich powinny pozostać tajemnicą. Czyżby pole było tak silne, a rodzinne konflikty tak wyraźne, że podczas ustawień jeden z pacjentów opętany „ustawieniem” zapragnął śmierci towarzysza? Sprawa nie jest taka prosta, zwłaszcza, że nadzwyczaj dokładnie interesują się nią dawne służby UB. Czy zamordowany miał z nimi coś wspólnego? Dlaczego nagrywał każdą chwilę swojego życia? Co oznacza ciąg cyfr uparcia pojawiający się w pamiątkach po zabitym? I co z tym wszystkim ma wspólnego jego zmarła przed laty córka?

Genialna, trzymająca w napięciu intryga, ironiczne, pełne dobrego poczucia humoru dialogi, nowatorski wątek, utrzymana na wysokim poziomie akcja, a zakończenie? Całkowicie zwala z nóg. Z bijącym sercem rozgryzamy razem z prokuratorem Szackim przyczyny zabójstwa. Do samego końca wydaje nam się, ze tkwimy w ślepej uliczce. Każdy jest podejrzany, a jednocześnie każdy ma alibi. Jednak ktoś musiał zabił. W tej sprawie musimy pamiętać, że „Nie ma złych, są tylko uwikłani”.

Na kanwie powieści powstał genialny film, z nieco zmienioną fabułą:

Krypta

Każdy zapewne zna mit o królu Midasie, który jednym dotykiem zamieniał wszystko w złoto. Otrzymał ten dar na własne życzenie. Jednak szybko zorientował się, jaką głupotę popełnił: groziła mu śmierć głodowa, ponieważ pokarm również ulegał przemianie. Przed śmiercią zostawił jednak ogromne skarby, tak przynajmniej głosił mit. W tym wypadku okazał się on prawdą.

Dwójka małych dzieci, bawiących się u podnóży Neapolu dotarła do ogromnej jaskini, w całości pokrytej złotem. W centralnym punkcie znajdował się posąg kobiety, która również była ze złota. Czyżby to córka króla Midasa? Dziewczynka i chłopiec wówczas na własne oczy widzieli, jak goniący ich mężczyzna po dotknięciu skarbów sam przemienił się w złoto! Czyżby dotyk Midasa był prawdą? Dzieci dorastały z myślą o powrocie do jaskini i zabraniu skarbów. Chęć posiadania ogromnego bogactwa sprawiła, że byli gotowi dosłownie na wszystko, aby znowu odnaleźć jaskinię. Legenda głosiła, że tylko starożytne urządzenie skonstruowane przez Archimedesa może ich doprowadzić do skarbów. Tylko jak je zdobyć? Wystarczy pomoc sławnego inżynieria i pani doktor specjalizującej się w starożytnej Grecji. A co jest najlepszą zachętą? Oczywiście szantaż. I takim sposobem inżynier Tayler Locke i dr Stacy Benedict podejmują walkę z czasem i starożytnymi łamigłówkami aby spełnić żądania porywaczy i  uwolnić swoich bliskich. Czy uda im się przechytrzyć słynnego Archimedesa i odnaleźć jaskinię? W tym celu udają się w podróż do Niemiec, Włoch, Wielkiej Brytanii i oczywiście Grecji. Na pewno nie będzie łatwo.

Ciekawe połącznie historii, zagadki i nauki. Świetny pomysł, nie do końca ciekawie zrealizowany. Za dużo w tej książce zbiegów okoliczności, przypadkowego szczęścia i niewiarygodnych zwrotów akcji. Bohaterowie kilka(set?)dziesiąt razy ocierają się o śmierć. Już prawie po nich, ale zawsze albo kula odbije się od ucha i przeżyją, albo zamachowca zgubi pistolet. Trochę to wszystko naciągane. Aczkolwiek, sposób ujęcia historii starożytnej Grecji i wyjaśnienie mitu Midasa zasługują na docenienie. 

Cieszymy się z czegoś, cieszymy się na coś

usmiech.hi4.pl 

Cieszymy się z czegoś, czy cieszymy się na coś?

Wyrażenie cieszyć się na coś wśród osób znających język niemiecki często uważane jest za błąd. Warto jednak wiedzieć, że ta kalka językowa została bardzo dobrze przyswojona przez naszą gramatykę. 

W języku polskim mamy bowiem dwa rozróżnienia. 

Cieszymy się z czegoś co dotyczy czasu teraźniejszego. 

Mówiąc Cieszę się z wakacji mam na myśli wakacje trwające w chwili mojego mówienia. 

Np. Cieszę się z prezentu (który przed chwilą dostałam).

Cieszę się z wycieczki (na której jestem). 

Cieszę się na coś, co dopiero będzie. 

Mówiąc Cieszę się na wakacje mam na myśli wakacje, które wkrótce się rozpoczną.

Np. Cieszę się na spotkanie (które odbędzie się w najbliższym czasie).

Cieszę się na wycieczkę (którą zaplanowałam na weekend). 

Dziwka, kutas, chuj - co kiedyś oznaczały te słowa?

Dziwka, kutas, chuj - nie muszę tłumaczyć dzisiejszego znaczenia tych wyrazów. Ciekawostką jest jednak fakt, że w języku staropolskim miały zupełnie inne znaczenie. 

Dziwka - początkowo istniało słowo "dziewka", które odnosiło się do młodych panien, ale także sprzątaczek, służących, czyli prostych kobiet. Z biegiem czasu "dziewka" zaczęła przybierać coraz bardziej pejoratywne znaczenie. Nazywano tak kobiety niezamężne, a także kobiety lekkich obyczajów (dziewka miało być przeciwieństwem dziewicy). W XIX wieku Tadeusz Boy-Żeleński z "dziewki" zrobił "dziwkę" i taka forma zachowała się do dziś. 

marokoart.com -

Kutas - w Polsce XVII i XVIII wieku "kutas" był ozdobą każdego szlachcica. Stanowił element dekoracyjny, składający się z nici lub sznureczków (dzisiejsze frędzle i pompony). 

Chuj - w Słowniku etymologicznym języka polskiego znajdujemy informacje, że słowo "chuj" związane było ze słowem "choj", które oznaczało "stojący prosto". Bardziej prawdopodobną hipotezą na pochodzenie "chuja" jest jednak wyraz "chujec", czyli po prostu wieprz. 

Dowód

Temat podróży po zaświatach, zawieszenia między tym co realne, a tym co duchowe przewija się w literaturze praktycznie od zawsze. Zwolenników istnienia duchowego wymiaru jest tyle samo co przeciwników. Jedni wierzą w tzw. śmierć kliniczną i związane z nią doznania, inni uważają je za wytwór naszego mózgu. Prawdziwym przełomem okazuje się jednak zderzenie tych dwóch stanowisk.

Eben Alexander to światowej sławy neurochirurg, wykładowca Harvardu, szanowany uczony oddany wyłącznie nauce. Dla niego prawdziwe jest tylko to, co jest naukowo udowodnione. Przez lata styka się z opowieściami pacjentów, którzy leżeli w śpiączce, o wyjściu z ciała, podróży po innym, doskonałym wymiarze, spotkaniu ze zmarłymi bliskimi. Nigdy, nawet przez ułamek sekundy, nie traktował tych opowieści poważnie. Dopóki sam nie zapadł w śpiączkę.

Cierpiąc na zapalenie opon mózgowych przez 7 dni pozostawał w głębokiej śpiączce bez jakichkolwiek szans na wyleczenie. Lekarze powoli zaczęli przygotowywać rodzinę do momentu odłączenia ciała Ebena od maszyn podtrzymujących jego czynności życiowe. Gdy nagle po prostu się obudził… Jego historia została zaliczone do cudów medycznych. Jednak jeszcze większym cudem było to, co sam przekazał. Będąc w śpiączce przebywał poza ciałem. Wbrew historiom, które często przewijają się w filmach nie stał obok rodziny i nie słyszał tego co mówią. Był znacznie dalej. Gdy bliscy robili co mogli, aby przywrócić go do życia on podróżował po innych wymiarach. Może to dość powszechne i banalne, ale przemierzył tunel za którym panowała oślepiająca jasność, a później była tylko muzyka, kolory i miłość. Zaczął czytać wspomnienia ludzi, którzy przeżyli śmierć kliniczną stwierdzając, że jego doznania były podobne. Przeżył coś, czego nie można opisać słowami, gdyż w duchowym świecie nie ma słów. Jako naukowiec musiał zmierzyć się z czymś, co wykracza poza naukowe rozumowanie. I stwierdził, że świat nauki i świat duchowy wcale się nie wykluczają. Przeciwnie, one się uzupełniają. Dowiódł, że nasza świadomość „działa” nawet wówczas, gdy nasz mózg jest martwy. Jakim cudem? Lektura książki z pewnością udzieli merytorycznej odpowiedzi na to pytanie. Czy satysfakcjonującej? To już zależy od wiary czytelnika. Czy jesteśmy otwarci na to, co niewytłumaczalne? 

Bezcenny, Zygmunt Miłoszewski

Długo opierałam się przed przeczytaniem Bezcennego, głównie dlatego, że autor został jednogłośnie okrzyknięty przez recenzentów polskim Danem Brownem. Nie podobało mi się to porównanie. Z całym szacunkiem dla polskich thrillerzystów, nikt według mnie nie był w stanie zrównać się z mistrzem. W końcu za takiego uważałam Browna. Mimo że wielu historyków sztuki (i ludzi nauki związanych z innymi dziedzinami) zarzucali mu mnóstwo poważnych błędów, uważałam, że autor ma pełne prawo do jednego, do subiektywizacji!

W Bezcennym zaintrygowała mnie już okładka. Wiem, że „nie ocenia się książki po okładce”, ale nie ma co się oszukiwać, dobra okładka to jeden ze szczebli do sukcesu książki. Pierwszych kilka stron, przyznam szczerze, trochę mnie zmęczyło. Być może dlatego, że związane były z etapem historii, który wyjątkowo mnie odrzuca. Mnóstwo rozpoczętych wątków, nowych postaci, dziwnych historii, które, na pierwszy rzut oka nie trzymały się kupy. Prawdziwa przygoda z Bezcennym  zaczęła się po niespełna 30 stronach. Kiedy rozpoczynane opowieści zaczęły mnie intrygować. Wtedy poznałam Karola marszanda (handlarza dziełami sztuki), doktor Zofię (specjalistkę od zaginionych dzieł sztuki), kolejny raz pojawił się Anatol (oficer służb specjalnych, tyle, że na emeryturze), a dopełnieniem tej ironicznej grupy była światowej sławy złodziejka dzieł sztuki. Cztery odmienne charaktery, osoby stojące po przeciwnych stronach prawa, miały działać razem w specjalnym, tajnym zadaniu: kradzieży ponoć odnalezionego Portretu Młodzieńca Rafaela na zlecenie… premiera. Zadanie wydawałoby się absurdalne, ale największym zaskoczeniem okazało się to, że grupa obcych, całkowicie odmiennych osób zgrała się lepiej niż niejedna wojskowa ekipa. I pewnie udałoby im się dokonać kradzieży, gdyby cała misja nie okazała się podpuchą! Zostali wystawieni! I to przez kogo? Przez polski rząd. Próbując rozgryźć o co w tym naprawdę chodzi i przy okazji przeżyć rozpoczynają pełną napięcia podróż po Europie. Podróż szlakiem najwybitniejszych impresjonistów, ale także podróż po kartach historii polskiego narodu, ograbionego niegdyś z najwspanialszych dzieł sztuki. Po drodze odkrywają sekrety, które dla dobra amerykańskiego narodu, nie powinny nigdy wypłynąć.

Książka pod każdym względem jest genialna! Mnóstwo ciekawych opowieści, z których każda ma niezwykłe znaczenie dla całości fabuły. Doskonały wykład historii sztuki, podczas którego nawet największy laik nie zgubi wątku. A co najważniejsze, wspaniała intryga, utrzymana na najwyższym poziomie do ostatniej strony! Filmowe zwroty akcji i trzymająca w napięciu fabuła sprawiają, że od tej książki nie sposób się oderwać. Czytając ją, nie mogłam uwierzyć, że została napisane przez Polaka. Gdyby nie pojawiające się często polskie krajobrazy (Podkarpacie, Zakopane, Kraków) i typowo polskie imiona autorstwo przypisałabym bez wątpienia Brownowi. Może to cios dla autora, a może komplement, ale muszę przyznać, że zasłużył na miano polskiego Dana Browna. Moim zdaniem, nie tylko mu dorównał, ale nawet rzucił wyzwanie. Czy Inferno będzie tak dobry jak Bezcenny? Z odpowiedzią na to pytanie, muszę poczekać jeszcze parę miesięcy. Na razie przyznaję, że jako studentka filologii polskiej przeczytałam tysiące książek polskich autorów, ale (wywołując pewnie oburzenia grona profesorów) nigdy tak dobrej! Chyle czoła przed moim nowym mistrzem wyobraźni. 

Śmiecie czy śmieci?

www.kwesto.pl

Śmiecie czy śmieci? Aby uniknąć dylematu większość użytkowników języka używa słowa odpady :)

Mamy jeden śmieć, ale wiele śmieci. Natomiast biernik tego rzeczownika ma dwie poprawne formy. Możemy powiedzieć śmiecie, ale także śmieci (w odniesieniu do odpadów). 

Używając rzeczownika śmieć w przenośni używamy wyłącznie formy śmiecie. 

Przy pomocy czy za pomocą?

pramer.pl

Mówimy "przy pomocy" czy "za pomocą"?

Oba wyrażenia są poprawne, jednak ważny jest kontekst w jakim ich używamy.

PRZY POMOCY odnosi się do ludzi, "przy pomocy" kogoś: jakiejś osoby.

ZA POMOCĄ w odniesieniu do przedmiotu, "za pomocą" czegoś: pojęcia, zjawiska, przedmiotu, metody, jakiejś rzeczy.

Kilerzy, gangsterzy i zakochani mordercy, czyli pitawal opolski

Pierwsze skojarzenia, jakie budzi Opole, to bez wątpienie festiwal. Stolica Polskiej Piosenki, małe, przytulne miasteczko, gdzie wszędzie jest blisko. Kto by pomyślał, że to właśnie Opole było miejscem działalności brutalnych gangsterów?

Morderstwa, afery, przemyty, wojny gangów, uliczne porachunki. W Opolu? Niemożliwe? A jednak! Maciej T. Nowak, opolski dziennikarz, który ostatnie kilka lat swojego życia spędził na sali sądowej (oczywiście jako słuchacz) ujawnia mroczne sekrety Opola. Opisuje miejsca, w których działy się rzeczy przyprawiające o gęsią skórkę; przytacza historie skorumpowanych policjantów i sędziów; rozgrzebuje słynne na całą Polskę opolskie afery; odkrywa zagadki historii.

Wiedzieliście, że w Krapkowicach mieszkał słynny szpieg? Albo kto i dlaczego podpalił Aulę? Nowak swoją książkę podzielił na sześć rozdziałów, dobierając tematycznie zgromadzone historie. Mroki Peerelu ujawnią jak sprytnego złodzieja zdradziła … maślanka! Poczet gangsterów opolskich przedstawi takie „osobistości” jak „Pineza”, „Pershing”, „Wolf” czy „Pasek”, oraz mnóstwo innych związanych z Pruszkowem, czy sprawą Marka Papały. W książce znajdują się również historie opisujące, nie zawsze efektywną, pracę policji oraz ślepy wymiar sprawiedliwości. Nie brakuje krwawych opowieści, mimo że autor zręcznie opuszcza brutalne szczegóły. Często morderstwa popełniane były z premedytacją, ale zdarzały się również dokonane pod wpływem alkoholowego amoku, zazdrości, fascynacji satanizmem czy po prostu, ze zwykłej ludzkiej głupoty.

Książka napisana jest z humorem i bardzo trafną ironią. Narracja przypomina gawędę. Te historie po prostu się słyszy. Kto by pomyślał, że w Opolu aż tyle się działo? Opole – serce mafii, arena pojedynków rodem z dzikiego zachodu? Być może czytelnicy oczyma wyobraźni widzą zmasakrowane trupy, brutalne i krwawe sceny i poczują się lekko zawiedzeni wymownym milczeniem autora w tych kwestiach, ale właśnie dzięki temu te historie opowiedziane są w ciekawy, niebanalny sposób. Po skończonej lekturze, spacer ulicami Opola już nigdy nie będzie taki jak przedtem…

Polskie zasady grzecznościowe!

fabrykamemow.pl 

Każdy z nas słyszał kiedyś dowcipy z serii "Polak, Rusek i Niemiec", czy "Polak i Anglik". Jesteśmy dość charakterystyczni jako naród (ciągle narzekamy, nic nie robimy, w Europie jesteśmy postrzegani nawet jako alkoholicy...). Mówi się, że w każdej plotce jest ziarenko prawdy. A jak to jest z nami, Polakami?

Jolanta Antas w artykule Polskie zasady grzecznościowe (nie?)trafnie obnaża stereotypowego Polaka. 

Po pierwsze PONARZEKAJMY!

Amerykanin na pytanie: Co słychać? Odpowie: Wszystko w porządku. - nawet, gdy straci pracę, ukradną mu samochód, a dom zostanie zalany w wyniku powodzi. Natomiast Polak natychmiast zaczyna od wyliczania wszystkich nieszczęść jakie spadły na jego głowę w przeciągu kilku ostatnich lat. Skarżymy się na wszystko. A to na brak słońca, a to na upały, na politykę (szczególnie ceniony temat w polskich dyskusjach), na szefa, na męża, na dzieci, na teściową, na sąsiadów. Jednym słowem: narzekamy na wszystko!

2. UDZIELĘ CI RADY, NAWET JEŚLI O TO NIE POPROSISZ.

Wszystko wiemy najlepiej. Znamy się na rządzeniu państwem, na medycynie (nawet lepiej od lekarzy), na wychowywaniu dzieci, szczególnie cudzych, na małżeństwie (też cudzym). Wiemy najlepiej jaki samochód powinien kupić sąsiad, na jakie studia powinna iść córka, jaką żonę powinien mieć syn, jak wychować wnuki, dlaczego kwiaty sąsiadki źle rosną. Uwielbiamy radzić innym i robimy to wręcz mechanicznie. Często rady przybierają formę nakazów. Jak mówił Fredro: rada graniczy z naganą.

3. POLAK NIE CHWALI, BO CHCE, ON CHWALI, BO MUSI

Muszę stwierdzić, że... Muszę Ci powiedzieć... Muszę Cię pochwalić... - to bardzo popularne zwroty. Przecież nie musimy. Autorka zwrot "Muszę Cię pochwalić, ja bym tak nie umiał" uważa za ironiczny i lekceważący. 

4. DOTĄD BĘDĘ NALEGAŁ, AŻ ULEGNIESZ

Ze mną się nie napijesz? I już nie mamy kontrargumentu, a rano męczy nas kac. Gdy nie mamy ochoty na kolejną dokładkę, gospodyni będzie dotąd zachwalała swoje kulinarne działo, aż w końcu zjemy. Gdy spróbujemy grzecznie odmówić, w odpowiedzi usłyszymy: Pewnie Ci nie smakuje. 

5. KAJAJ SIĘ I SŁUŻ

Padam do nóżek, Polecam się na przyszłość, Przepraszam, że przeszkadzam, Pan wybaczy, Z góry przepraszam... Czasownik przepraszam, jak przypomina autorka, jest wyrazem mającym oddać żal, skruchę, oraz wyrazić obietnicę, że to się więcej nie powtórzy. Dlatego stwierdzenie "Przepraszam, że przeszkadzam, ale..." tak śmieszy np. wspomnianych już Amerykanów. 

Dodatkowo każdy Polak wie, że należy udawać, że zna się tych, których powinno się znać. Gdy rozmówca wymieni jakieś nazwisko to energicznie przytakujemy, a dopiero później staramy się dowiedzieć, o kim była mowa. Gdy znajomi rozmawiają o nowej książce, filmie to oczywiście najczęściej zgadzamy się z nich opinią, a dopiero później czytamy, oglądamy. A gdy jesteśmy chwaleni, zaprzeczamy, po to, aby być chwalonymi jeszcze bardziej.