Dlaczego "z powrotem", a "skąd"?

kwejk.pl

Często pada pytanie, dlaczego piszemy "z powrotem" (rozłącznie), a "skąd" (łącznie)?

Jeśli mamy do czynienia z dwoma przyimkami (przyimek złożony), wtedy piszemy łącznie, np. sponad, znad, spomiędzy. 

Natomiast "powrót" jest rzeczownikiem i konstrukcje z rzeczownikiem piszemy rozłącznie. 

W przypadku "stąd", pisownia „s” zamiast „z” wynika z ubezdźwięcznienia w sąsiedztwie „t”. Do 1936 roku pisano "ztąd", później dokonano zmian w pisowni i zgodnie z najnowszą ortografią piszemy "stąd".

Kropka po cyfrach

www.betzold.pl

W komentarzach do ostatniego posta kilka osób zwróciło uwagę, że zapis "13 grudnia" jest niepoprawny, gdyż brakuje w nim kropki (13. grudnia). Wobec wątpliwości warto więc przypomnieć zasady stawiania kropki po cyfrach/liczbach. 

KROPKĘ STAWIAMY PO:

- cyfrach arabskich oznaczających liczebniki porządkowe (po raz 8.=ósmy, na 3. piętrze =trzecim, w 1. osobie =pierwszej, zajął 2. miejsce =drugie);

- gdy całą datę zapisujemy używając cyfr (4.12.2015);

- po cyfrach rzymskich w tytułach rozdziałów (XII. Historia języka polskiego);

- po liczbach (i literach) wprowadzających wyliczenia (1. ....., 2. .....);

NIE STAWIAMY KROPKI:

- jeśli z kontekstu jednoznacznie wynika, że został użyty liczebnik porządkowy (chodzę do 3 klasy);

- gdy po cyfrze oznaczającej datę słownie wpisujemy nazwę miesiąca (4 stycznia, 13 grudnia);

- gdy po cyfrze oznaczającej datę miesiąc został oznaczony cyfrą rzymską (4 I, 13 XII, 8 V);

- w cyfrach rzymskich oznaczających liczebniki porządkowe (na początku XX wieku =dwudziestego, mieszka na III piętrze =trzecim, Jan Paweł II =drugi);

- w liczebnikach porządkowych oznaczających godzinę (pociąg odjeżdża o 8);

- po liczebnikach głównych (brało udział 8 osób, minęło 800 lat);