wtorek, 26 stycznia 2016

Co to znaczy "nomen omen"?

Nomen omen to skrót od wyrażenia nomen atque omen lub nomen est omen i oznacza "imię jest wróżbą". Z tym, że imię nie odnosi się wyłącznie do imienia danej osoby, ale do każdej nazwy kogoś/czegoś. Starożytni Rzymianie uważali, że w imieniu zawarta jest informacja o danej osobie, jej cechach charakteru, a nawet przeznaczeniu. Później imię nadawno również przedmiotom. 

Obecnie, najprościej mówiąc, używamy nomen omen, gdy chcemy zwrócić uwagę, że czyjeś imię lub nazwisko wskazuje na jakieś cechy danej osoby. Na przykład jeżeli powiemy, że ktoś nazywa się nomen omen Gruby wskazujemy, że zgodnie z nazwiskiem jest to osoba otyła. Albo gdy powiemy Mój sąsiad nazywa się nomen omen Mały, przekazujemy, że mały to nie tylko nazwisko, ale także cecha naszego sąsiada, który jest niski. 

Rozpowszechnienie nomen omen przypisuje się komediopisarzowi Plautowi, który nadawał swoim bohaterom wyraziste przydomki, gdzie imię było jednocześnie cechą charakterystyczną postaci. 

Pamiętajmy: nomen omen nie może być użyte jako wtrącenie. Nie mylić z notabene, czyli zważ dobrze, zauważ dobrze, które wprowadza w zdanie dodatkową, ale ważną informację. 

2 komentarze:

minim28 pisze...

Dzień dobry! Od jakiegoś czasu przeglądam Pani bloga i bardzo mi się
podoba! Czyta się jego z ogromną lekkością ;)
Mam pytanie- czy znalazłaby Pani chwilkę czasu żeby wytłumaczyć mi 3
zagadnienia? Studiuję pedagogikę i wykładowca z przedmiotu podstawy
kształcenia językowego uwziął się na mnie. Już nie mam pojęcia w jaki
sposób mogę te zagadnienia wytłumaczyć. Oto one:
a) korzystając z wiedzy na temat związków międzywyrazowych (zgody
rządu, przynależności), dlaczego wypowiedzenia „ Dzięki bardzo”,
„Dzięki pięknie” są niepoprawne gramatycznie (składniowo)?
b) korzystając z wiedzy z zakresu morfologii i etymologii wyrazu, jaka
jest poprawna forma czasownika, pochodzącego od bezokolicznika
„włączyć” w 1os.l. poj. czasu teraźniejszego w aspekcie niedokonanym
c) korzystając z wiedzy na temat deklinacji rzeczownika, jaka jest
poprawna forma wyrazu ”dekagram” w formie skróconej w B. l. poj.

Bardzo proszę o pomoc.

Unknown pisze...

Ale dlaczego właściwie "nomen omen" nie może być użyty jako wtrącenie?